İÇİNİZDEN CANAVAR ÇIKIYOR MU?

İçinizden canavar çıkıyor mu? İlk anda abartılı bir soru gibi geliyor ama öfkeden kıpkırmızı olmuş, yumruklarını sıkmaktan tırnakları etine batmış, yüzünde şakağında damarları seyriyen ve içinde sıcak, yakıcı, dizginsiz bir enerji aktığını hisseden insanın içinden bir çeşit canavar çıkmış olmuyor mu? Bu haldeki bir insan tehlikeli ve kontrolsüz… Öfke baldan tatlıdır ya da keskin sirke küpüne zarar diyen atalarımız bugün geldiğimiz noktayı görse ne derler acaba? 

Hayatımızda artık öfke kontrolü kavramı var, yöntemlerine ve sebep-sonuç analizlerine hepimiz kulak kabartıyoruz. Siz sakin, her daim soğuk kanlılığını koruyan biri olabilirsiniz ama öfkelendiğinde ağzından ateşler saçan, elleri havada yumruk ve şamar şeklini alarak şekil değiştiren birini görünce ne yapacaksınız? Hem kendi öfkemizi hem karşımızdakinin öfkesini kontrol etme yöntemlerini sular seller gibi öğrenmeliyiz. Anlık öfke sonucu diye başlayan açıklamalar pek çok şiddet olayının mazeret cümlesinin giriş paragrafı maalesef. Kontrollü öfke ise sağlıklı bir tepki ve savunma. Canavar haline dönüşmediği sürece, dizginler elimizde olduğu müddetçe atalarımız haklı, öfke baldan tatlıdır!

Öfkelendiğimizde vücudumuzda neler olur?

Sıcak, yakıcı bir sıvı damarlarında dolaşmaya başlar, anında ısınırsın. Yumruklarını, çok öfkeliysen ayaklarını da sıkar sanki gizli bir enerjiyi toplamaya çalışırsın. (İçinizden canavar çıkıyor mu dedim, güldünüz! Hadi bakalım!) Kalbin daha hızlı atıyor, ses tonun ve frekansı hemen değişti. Bu da yetmiyor, seni terbiyesiz seni dışında laflar etmek istiyorsun. Allah’ım ne oldu sana/bize? Bu aşamaya çok hızlı geliniyor dikkat, öfke esnasında tolerans eşiğimiz düşük hatta bazılarında eşik filan yok. Öfkeli iken sistem birden bozuluyor, yeşil-kırmızı düğmeler yanıp sönüyor, duman çıkıyor, cıvatalar yerinden oynuyor. Yokuş aşağı gidiyoruz, birden durmak imkansız. En iyisi adım adım gidilen sağlam bir metodu iyice bellemek. Öfkelendiğimizde niye böyle oluyoruz? Beyin kimyasal zehir salgılıyor. Mutluluk, enerji hormonlarıyla hayatımızı güzelleştiren beyinden öfkelendiğimizde zehir fışkırıyor, kalp krizi riski 5 beyin kanaması riski 3 kat artıyor. Kalp atışlarını yavaşlatan, sakinleştiren parasempatik sinir sistemi devreye girerse, aynen bir sigorta gibi sistemi kurtarıyoruz, ya devreye girmezse?
 

Eskiden öfke kontrolü mü vardı? İnsanlar en fazla biraz asabi idiler, mazeretim var asabiyim demeleri bile yeterdi, bir tık daha ötesi psikopatım diyenler oldu. Ama bunlar hep bireysel duygusal geçişler, kontrolsüz öfke de ise önce kendini (beyin zehir salgılıyor!) sonra karşında kim/kimler varsa onları etkileyen toplumsal bir travmaya dönüşme riski söz konusu. Şiddet olaylarının, cinnet vakalarının temelinde kontrol edilemeyen öfke krizleri var. Tansiyon ölçer, şekerine bakar gibi öfke değerleri de klinik bulgu listesinde yer alacak bu gidişle. Sadece bizim ülkemize özgü de değil, onlar öfkelendi mi arabadan beyzbol sopası çıkartıyor, bizde ise kızılcık sopası ya da inşaat demiri. Trafikte öfke belirtisi, sağ elin devleşerek kalkıp, istemsiz sallanmasıdır. Biraz öfkeyi hafifletir, ta ki karşı tarafta aynı hareketle atağa geçene kadar. Yanında o eli tutup, aşağı çeken ve yapmayın etmeyin bakışları ile hakemlik eden biri varsa durum sakinleşebilir, ya yoksa?

Öfke kontrolü nasıl yapılır?

Seminerlerde, kişisel gelişim kitaplarında, haber sitelerinde ve dahi bloglarda öfkemizi nasıl kontrol altına alırız başlığında çok yazı okuyoruz. Hepsi faydalı, beynimize işlemeli, çünkü telkin yöntemine ihtiyacımız var. Kendim için araştırdım, sizinle de paylaşacağım. Özellikle haksızlık karşısında sağ elim anında havaya kalkar, hiç engel de olmam. Kontrollü öfke sağlıklı bir birey için gerekli, hem kişilik haklarını korumak hem de öfke ile içimizde dolaşıp bize zarar veren stres parçacıklarından kurtulmak için uzmanların öz kontrol dediğini devrede tutmak lazım. Ha ben bir de aikido öğrenmek istiyorum, o ayrı. Sopa, demir taşımıyorum ne de olsa. Uygar bir savunma metodu öğrenmek sakın öfkemi kontrol edemediğim şeklinde anlaşılmasın… Hemen bir pratik öneri de Daha Mutluyuz‘dan, “Kullanmadığınız elinizle yazı yazmak da beynin diğer lobunu aktif hale geçirerek öfkenin azalmasına neden olur.” 

Öfkeyi içe aktarırsanız size zarar, kontrolsüz dışa aktarırsanız ortalık birbirine giriyor, en iyisi kararlı ve saldırgan olmayan bir tutum. İşte burası öfkenin baldan tatlı olduğu kısım, tam bir nefs mücadelesi. “Güçlü güreşte gücünü gösteren değil, öfke anında nefsine (kendine) hakim olandır.”*Gelelim öfkemizi nasıl kontrol edeceğimize (Bunlar öfkesizken işe yarar gibi geliyor ama!)
 
-İlk yapılacak olan derin derin nefes alıp 10’a kadar saymak. Biraz nefes alalım yazımda söz etmiştim. 10’a kadar sayana kadar… demeyelim.
-Düşünceleri değiştirmek, içimizden çıkan canavarı şaşırtmak, oyalamak gibi bir taktik. Öfke çabuk gelip, ısınıyor ve aynı hızda da soğuyor, bunu kullanmak lazım. 
-Öfkeye neden olan konuyu çözmeye çalışmak, bunu yaparken öfkeme hakim olmazsam başıma/başımıza neler gelir diye bir tehdit senaryosunu kısacık gözümüzde canlandırmak iyi olur. Orta yol vardır, hadi kendinizi düşünmüyorsunuz sevdikleriniz, çocuklar…
-Mümkünse ortam değiştirmek, 
-Belli zaman dilimleri ve kişiler varsa öfke yatkınlığımızın arttığı onlara dikkat etmek. İnsan ilişkileri artık mühendislik istiyor ne yazık ki. En çok sevdiklerimiz için daha az sevdiklerimizden vazgeçelim gerekirse. 
-Sosyal aktif olun, spor yapın diyor uzmanlar, yine de geçmezse bize gelin diye de ekliyorlar.
 
En etkili reçeteyi sona sakladım, “Hasbinanallahu ve ni’mel vekil…- Allah bana yeter, O ne güzel vekildir.”** 10’a kadar boş saymazsak en etkili reçete budur evvelallah…





*Buhari’den rivayet hadis-i şerif**Al-i İmran 3/173

25 yorum
  • Cevapla Tülin AKIN ATEŞAL

    23 Ağustos 2017, 18:25

    Şu anda o kadar çok ihtiyacım vardı ki bu yazıya çok teşekkür ederim en azından kendimce rahatladım ve sizin sanki bana hak verdiğinizi düşünerek bir derin nefes aldım,teşekkürler…

  • Cevapla müfred

    23 Ağustos 2017, 18:25

    Kişisel gelişim, psikoloji kitapları okuyoruz. Karşımızdaki kişi bizi dinlemiyorsa ne yapacağız? Kişisel değil toplum olarak gelişmemiz gerektiğini her fırsatta söylüyorum. Buna tepki de aldığım oldu. Bir insanın değişmesi çok şeymiş vs. deniyor. Evet bir kişinin düzelmesi elbette olumlu bir şeydir ama biz toplum olarak birbirimizle iyi geçinmeyi öğrenmeliyiz. İslam dini bize çok bilgiler veriyor bu konuda da. Fakat genelde insanlar bunları budist öğretilerinden ya da mitoloji gibi şeylerden öğrenmek istiyor. Onlar daha cazip geliyor. Halbuki herşey var bizde.

  • Cevapla deeptone

    23 Ağustos 2017, 18:25

    amaniiin öfkeli insanlardan çok korkarım 🙂

  • Cevapla ACEMIDEMIRCI

    23 Ağustos 2017, 20:56

    O kontrole en fazla ihtiyaç duyulan ortamlardayız galiba şimdi 🙂

  • Cevapla Begonvil Sokağı

    23 Ağustos 2017, 21:06

    Benim de çok sık ihtiyacım oluyor, tepkisiz kalıp içime atmaktansa kontrol etmeyi öğrenmek lazım dedim. Tabi sanıldığı kadar kolay değil tahmin ediyorum, çünkü bazen domino taşı gibi arka arkaya geliyor. Toplumda şiddete dönüşme eğilimi düşündürücü, Allah herkese bir sekinet ve huzur versin. Sevgilerimle..

  • Cevapla Begonvil Sokağı

    23 Ağustos 2017, 21:13

    Görüşlerinizin hepsine katılıyorum, yeri geldikçe savunduğum analizler.. Bir kangren gibi öfke ile baş veren sosyal birikim iyi değerlendirilmeli aslında, neden diye de herkes sormalı. Her yerde yazılan çizilen, popülerize olmuş konuların çözümü içimizde. Sakinlik ve huzurda yüzüyormuş gibi görünen budistlerin Arakanlı müslümanlara yaptıkları en taze durum. İnancını dilediği ritüelde yaşasın ama ortak paydayı da atlamasınlar. İnacımız ve iman esasları toplumun nabzını ölçen, gerektiğinde rahatlatan mesaj ve alışkanlıklar öneriyor. Muhabbet olan yerde öfke barınmaz..

  • Cevapla Begonvil Sokağı

    23 Ağustos 2017, 21:15

    Hey yaşasın Deeptone gelmiş, nasıl da özlemişim… Aikido öğreneceğim dedim ya, evvelallah korkma:)

  • Cevapla Begonvil Sokağı

    23 Ağustos 2017, 21:17

    Öfke ile kalkan zararla oturur diyerek hepimiz dolanıp duralım sakin sakin. Tersine davranan olursa da, kaynak yapma diye azıcık bağıralım. Birlikten kuvvet doğar ne yapalım:)

  • Cevapla Hayat cıvıltısı

    23 Ağustos 2017, 21:52

    En yakınımızda olanlara karşı fazlaca kontrolden çıkıyoruz ya, işte en kötüsü o 🙁
    Ellerinize sağlık

  • Cevapla Begonvil Sokağı

    23 Ağustos 2017, 22:06

    Ben de en çok ona kızıyorum, sokaktaki insanın, vurdumduymazlar yüzünden öfkelenip niye sevdiklerim de gerilsin ya da enerjim tükensin. Öfke
    li halimiz kara delik gibi bütün enerjiyi çekiyor. Yorumunuz için teşekkür ederim..

  • Cevapla Ebemkuşağı

    24 Ağustos 2017, 10:58

    İçimizdeki canavar bazen uyanıyor. Öfkemizi kontrol etmezsek canavar hem bize hem de etrafımızdakilere zarar veriyor.Öfkesiz zamanlar diliyorum herkese.:)

  • Cevapla Bir Tutam Karınca

    24 Ağustos 2017, 10:58

    Gençken öfkemi kontrol edemezdim. Yıllar içinde, çalışma hayatımın bana kattığı artılardan biri de öfke kontrölü oldu. Şimdi dizginler benim elimde. Ve eskiden öfkemin beni yorduğu günlere kızıyorum 🙂

  • Cevapla ezgi

    24 Ağustos 2017, 10:58

    İnsanların artık trafikte çıldırdığını düşünüyorum, daha bir öfkeli oldu sanki insanlar. Aman en iyisi biz öfkelenmeyelim ve Allah da karşımıza iyi insanlar çıkarsın inşallah. 🙂
    Sevgiler

  • Cevapla BirTatlıHuzur

    24 Ağustos 2017, 10:58

    En çok,sevdiklerimden gelen olumsuzluklara karşı öfkeleniyorum,en büyük zararı da kendime veriyorum ne yazık ki. Gerçekten öfkeyi kontrol etmek önemli.

  • Cevapla Begonvil Sokağı

    24 Ağustos 2017, 11:05

    Eskinin asabi şimdinin birden parlayan öfkelileriyiz. Sağlık olduğu kadar sosyal de bir sorun. Öfkenin kontrollüsü güzel biraz da deşarj oluyor insan ama o beni kontrol edince canavar filan istemiyorum..

  • Cevapla Begonvil Sokağı

    24 Ağustos 2017, 11:07

    Peki sizin yaptıklarınız hep yazılan çizilenlerden farklı mı? Bu da benim reçetem dediğiniz bir şey var mı? Öfkemin beni yorduğu zamanlar kayıp gördüğüm anlar, çünkü sonraya sarkan bir yorgunluk. Önlemelisin diyorum ben de..

  • Cevapla Begonvil Sokağı

    24 Ağustos 2017, 11:09

    Trafik zaten yan baktın, yavaş gittin insanlar mazeret arar gibi, bir de araba kullanmayı şahsiyet gibi görenler var. Sabır sabır, böyle böyle kamil insan olunuyor demek ki. Duaya yürekten amin diyorum, sevgilerimle..

  • Cevapla Begonvil Sokağı

    24 Ağustos 2017, 11:11

    O en zoru, dıaşrıdaki, sokaktaki neyse de sevdiğinden gelenle kapıldığın öfke çifte yorucu. Mühendislik sanatı insan ilişkileri.. En sevdiklerimin hatırı için öfkemi kontrol etmeliyim, yoruluyorum..

  • Cevapla Daha Mutlu Yaşam

    24 Ağustos 2017, 22:33

    Bu konu üzerine seminerler veriyorum.Sizin yöntemlerinizi de öneriyorum.Kullanmadığınız elinizle yazı yazmak da beynin diğer lobunu aftif hale geçirerek öfkenin azalmasına neden olur 🙂 Bir teknik de ben vermiş olayım böylece 🙂

  • Cevapla Begonvil Sokağı

    24 Ağustos 2017, 22:56

    Sol lobumu bu kadar mı boşladım ben! Başlıyorum sol elimi kullanmaya, teşekkür ederim.. Bunu da yazıya ekleyeyim..

  • Cevapla Mücahit Dogan

    27 Ağustos 2017, 13:01

    Gerçekten de haklısınız bazen öyle bir hale giriyoruz ki kendimizi bile tanıyamıyoruz 🙂 Güzel bir yazı olmuş, emeğinize sağlık.

  • Cevapla cem kazan

    3 Eylül 2017, 12:17

    Genelde sakin bir insanım. Ama an geliyor içimdeki canavar çıkıyor ortaya. Ya söylenerek ya da sakinleş değmez diyerek sakinleştirmeye çalışıyorum kendimi. Bu arada kaleminiz baya kuvvetli.

  • Cevapla Begonvil Sokağı

    3 Eylül 2017, 12:20

    En güzelini siz dediniz, çünkü içimizden çıkan canavarı sadece biz sakinleştirebiliyoruz. İyi geçinmek istiyorum canavarla ama aynı zamanda da uslu olmasını istiyorum, bazen diyorum bana da iyi dayanıyor:)
    Teşekkür ederim, selamlar..

  • Cevapla kahvekitapayna

    6 Eylül 2017, 22:32

    Öfke kontrol edilmezse zafiyetler bir bir açığa çıkar ve hedef tahtasına döndürür insanı. (bence)

  • Cevapla Begonvil Sokağı

    6 Eylül 2017, 22:34

    Öfkenin de kendi başına ciddi bir zafiyet olduğunu düşünürsek, kontrol etmeyi öğrenmek en iyisi sanırım.

Write a comment